Het relatieweekend van Erik en Maaike zit er bijna op. We hebben veel gepraat, veel van hun problemen geanalyseerd en uitgespit. Het vele praten, uitleggen en zoeken naar nieuwe invalshoeken en mogelijkheden, heeft geloond: ze zien het weer zitten met elkaar – geloven erin dat ze samen aan een nieuw hoofdstuk kunnen beginnen. Zoals altijd, vraag ik een half uur voor de tijd om is of er nog iets is wat ik kan doen voor hen, of ze nog vragen hebben. Eriks antwoord verrast me – het is de eerste keer dat iemand me deze vraag stelt. “Ybe”, vraagt Erik, “Voelen, hoe doe je dat eigenlijk? Kan je me uitleggen hoe ik moet voelen? Ik bedoel, als ik met Maaike over mijn gevoelens praat, kom ik eigenlijk niet verder dan een kort ‘Ik voel me vandaag niet lekker in mijn vel’. Het lukt me niet om daar méér over te zeggen, daar méér uitleg bij te geven. Het is één van mijn en haar grote frustraties in onze relatie: dat ik zo slecht bij mijn eigen gevoel kom.”
“Voelen, hoe doe je dat?” herhaal ik … Door stil te staan, in te houden, te kijken naar wat er gebeurt binnenin je. Als je merkt dat je ‘niet lekker in je vel zit’, betekent ‘voelen’ dat je precies bij dat gevoel probeert te blijven. Dat doe je door dat gevoel te onderzoeken, vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. Je kan jezelf bijvoorbeeld vragen stellen zoals deze:
1) Welke fysieke sensaties gaan gepaard met ‘niet lekker in mijn vel zitten’? Heb ik dan een druk op de borst, een kramp in mijn maag, hou ik mijn adem in, zit ik met gebalde vuisten…
2) Welk gedrag past bij dit gevoel? Wat ga ik dan meestal doen – of niet doen? Weglopen, zwijgen, in discussie gaan, een sigaret roken…
3) Welke emotie roept dit gevoel bij me op? Word ik er blij van, of eerder verdrietig, angstig, boos misschien…
4) Welke gedachte heb ik als ik me niet lekker in mijn vel voel? Denk ik dan ‘Ah, ik kan er echt niets van, wat een loser ben ik toch’, of is het eerder iets in de trant van ‘Er is niemand die me graag ziet’, of misschien ‘Waarom is alles toch zo moeilijk?’,…
5) Welk beeld, welke visuele associatie roept dit gevoel op? Als ik een symbool zou moeten kiezen, een tekening zou moeten maken van wat ik nu voel, hoe zou dat symbool of die tekening er dan uit zien?
6) En tenslotte: ken ik dit gevoel van vroeger? Voel ik me vaker ‘niet lekker in mijn vel’? Wanneer gebeurde dit voor het allereerst? Wanneer was het het allerfelst? En wanneer was de laatste keer? Kortom: heeft dit gevoel een geschiedenis?
Erik heeft geconcentreerd zitten luisteren. Ik heb zijn gezicht zien opklaren tijdens mijn uitleg. Wellicht zijn hem al ettelijke antwoorden te binnen geschoten. Ik kan zien dat hij opgelucht is. Hij kijkt even naar mij, glimlacht breed, kijkt dan naar zijn vrouw en zegt: “Eindelijk, eindelijk weet ik hoe het moet. Nu begrijp ik beter wat je al zo lang van mij verwacht.” En dan tegen mij: “Ik ben in die vijf minuten uitleg als vanzelf heel dicht bij mijn gevoel, bij mezelf gekomen. Dankjewel. Hier kan ik iets mee.”
Therapieverhalen 
Geef een reactie